Gazeta Podatkowa

Wydawnictwo Podatkowe
czwartek, 13 lutego 2025 r.
Gazeta Podatkowa
Wszystko o podatkach, rachunkowości i prawie pracy
ISSN 2083-9618
Ostatnia aktualizacja: 13.02.2025 r., godz. 12:05 Ilość wizyt z ostatnich 30 dni: 97.954 Biuro Obsługi Klienta: tel. 95 720 85 40 Formularz kontaktowy » Pomoc techniczna »
Zamknij X
Wkrótce dodatki
poniedziałek - 17.02.2025 r.
  • Nota podatkowa za 2024 r.
  • Wyjaśnienia ZUS w najnowszych interpretacjach
czwartek - 20.02.2025 r.
  • Rozliczanie wydatków na samochody w podatku dochodowym
poniedziałek - 24.02.2025 r.
  • Najnowsze interpretacje Dyrektora KIS w zakresie VAT
  • Realizacja potrąceń z wynagrodzenia pracownika i zleceniobiorcy
czwartek - 27.02.2025 r.
  • Postępowanie podatkowe - cel, przebieg oraz prawa i obowiązki podatnika
  • Jakie świadczenia z ZUS może otrzymać przedsiębiorca?
14.02.2025 r. (piątek) mija termin:
przekazanie sprawozdania Rb-Z, Rb-N za IV kwartał 2024 r. przez dysponentów części budżetowych do GUS
przekazanie sprawozdania Rb-UZ za 2024 r. przez dysponentów części budżetowych do GUS
przekazanie sprawozdania Rb-34 za IV kwartały 2024 r. przez dysponentów środków budżetu państwa drugiego stopnia do dysponentów części budżetowych
17.02.2025 r. (poniedziałek) mija termin:
przekazanie sprawozdania Rb-23, Rb-27, Rb-28, Rb-28NW, Rb-28 Programy, Rb-28NW Programy, Rb-28 Programy WPR, Rb-28UE, Rb-28UE WPR za styczeń 2025 r. przez (...)
przekazanie sprawozdania Rb-50 za IV kwartały 2024 r. przez zarządy jednostek samorządu terytorialnego do dysponentów przekazujących dotacje oraz do wiadomości (...)
Rezerwy i odpisy aktualizujące w księgach prowadzonych przez biura rachunkowe
Źródło: Gazeta Podatkowa nr 6 (2194) z dnia 20.01.2025, strona 13 - Spis treści »
Dział: Rachunkowość dla każdego
Autor: Piotr Żak
Rezerwy i odpisy aktualizujące w księgach prowadzonych przez biura rachunkowe

Sporządzenie sprawozdania finansowego z zachowaniem ostrożnej wyceny wymaga zidentyfikowania wszystkich stanów (ryzyk) i zdarzeń powodujących konieczność zawiązania rezerw lub odpisów aktualizujących. Jeżeli księgowość obsługuje komórka wewnętrzna firmy, wówczas ma ona bezpośredni dostęp do informacji o takich sprawach. Odmiennie wygląda to w przypadku obsługi przez biuro rachunkowe, które z zasady ma ograniczony dostęp do takich informacji.

Zasada ostrożności w rachunkowości

Będącą jedną z naczelnych zasad rachunkowości zasadę ostrożnej wyceny określa art. 7 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Sprowadza się ona m.in. do tego, że należy w wyniku finansowym, bez względu na jego wysokość, uwzględnić zmniejszenia wartości użytkowej lub handlowej składników aktywów (w postaci odpisów aktualizujących) oraz rezerwy na znane jednostce ryzyko, grożące straty oraz skutki innych zdarzeń. Przesłanki do tworzenia odpisów aktualizujących wskazuje m.in. art. 28 ust. 7 ustawy o rachunkowości, a do tworzenia rezerw - m.in. art. 35dart. 39 ust. 2 tej ustawy.

Przegląd przesłanek ostrożnościowych

W niektórych przypadkach biuro rachunkowe wie o przesłankach uzasadniających konieczność dokonania odpisów aktualizujących dla określonych aktywów lub zawiązania rezerw lub powinno te stany samodzielnie zidentyfikować. Oto kilka przykładów:

  • z analizy portfela rozrachunków wynika, które należności nie są spłacane i wobec których należy w związku z tym dokonać odpisów aktualizujących,
  • brak kontynuacji nakładów na środek trwały w budowie może wskazywać na zaniechanie inwestycji i konieczność jej odpisania lub zawiązania odpisu, gdyby istniała szansa na powrót do inwestycji w przyszłości,
  • w styczniu 2025 r. jednostka sprzedała wystawioną w 2024 r. do sprzedaży nieruchomość, ujętą jako środek trwały, za cenę netto istotnie niższą niż jej wartość księgowa netto na koniec 2024 r. - wystąpi obowiązek dokonania odpisu aktualizującego w 2024 r.,
  • na jednym z kont magazynowych występuje znaczący stan materiałów, jednakże od dłuższego czasu brak ruchów (rozchodów) - należy ustalić, czy nie doszło do trwałej utraty wartości,
  • toczące się postępowanie podatkowe lub z ZUS będzie przesłanką do zawiązania rezerwy na poczet zapłaty podatku lub składek, jeśli wymierzenie jest prawdopodobne.

Istnieją również sytuacje, w których biuro rachunkowe, co do zasady, nie ma możliwości samodzielnego zidentyfikowania stanów uzasadniających dokonanie odpisów aktualizujących czy zawiązanie rezerwy lub bez współpracy z odpowiednią komórką zleceniodawcy nie będzie dysponować danymi będącymi podstawą do oszacowania odpisów lub rezerw. Można tu wskazać przykłady:

  • obsługiwana jednostka poręczyła kredyt dla jednego ze swoich kontrahentów, a z uwagi na to, że wywiązuje się on z płatności, nie widać w księgach poręczyciela spłaty poręczonego długu, zarząd otrzymał jednak od banku zawiadomienie o tym, że dłużnik zalega z płatnościami - stan może uzasadniać utworzenie rezerwy; niezależnie od tego okoliczność udzielenia poręczenia podlega ujawnieniu w dodatkowych informacjach i objaśnieniach,
  • mogą się toczyć rozmaite postępowania administracyjne w kierunku nałożenia opłat sankcyjnych, kar itp. - biuro rachunkowe może wprawdzie natrafić na ich ślady w księgach pod postacią np. pewnych płatności związanych z czynnościami procesowymi, jednak nie zawsze będzie miało wiedzę, z czym są związane, a stany takie mogą być podstawą do zawiązania rezerw na skutki tych podstępowań.

Kompletność odpisów aktualizujących i rezerw

Przed podpisaniem sprawozdania finansowego należy więc przejrzeć zestawienie obrotów i sald - przyjrzeć się saldom budzącym wątpliwości lub takim, co do których wyceny należy podejść krytycznie. Ponadto warto uzyskać oświadczenie kierownictwa obsługiwanej jednostki o występowaniu (lub nie) innych zdarzeń powodujących konieczność zawiązania odpisów aktualizujących i rezerw. Powinno ono zawierać w szczególności informacje co do zobowiązań warunkowych, procedowanych spraw w postępowaniach sądowych lub administracyjnych, ostrożnej wyceny aktywów. Celowe jest, by zostało podpisane przez kierownictwo jednostki przed sporządzeniem przez biuro rachunkowe sprawozdania finansowego jednostki, najpóźniej w dacie podpisania sprawozdania. Pozyskanie takiego oświadczenia będzie potwierdzeniem, że biuro rachunkowe ze starannością przeanalizowało kwestię ostrożnej wyceny, co umożliwiło sporządzenie rzetelnego i wiarygodnego sprawozdania finansowego.

Przykładowe oświadczenie kierownictwa jednostki na temat rezerw i odpisów aktualizujących
Przykładowe oświadczenie kierownictwa jednostki na temat rezerw i odpisów aktualizujących
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.