Wymiar czasu pracy pracowników niepełnoetatowych jest ograniczony wielkością ich etatu. Pracodawcy, ustalając wymiar czasu pracy dla takich zatrudnionych, są zobligowani dokonać proporcjonalnego obniżenia tego wymiaru do wielkości etatu pracownika zatrudnionego na część etatu. Dotyczy to również 2024 r. Przy czym wskazanego obniżenia dokonuje się biorąc za podstawę wymiar czasu pracy obowiązujący w 2024 r. pracowników pełnoetatowych.
Czas pracy pracownika niepełnoetatowego
Bez względu na to czy pracownik jest zatrudniony na pełny, czy na niepełny etat, obowiązują go normy czasu pracy wynikające z art. 129 K.p. Przy czym normy czasu pracy to nie to samo co wymiar czasu pracy.
Norma dobowa czasu pracy dla niepełnoetatowca, a także dla pracownika pełnoetatowego wynosi zasadniczo 8 godzin, a tygodniowa - przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Zastosowanie tych norm pozwala na wykonywanie pracy przez pracownika niepełnoetatowego w podstawowej organizacji czasu pracy nawet po 8 godzin na dobę lub w obniżonym poniżej tych 8 godzin wymiarze dobowym (np. po 4 czy 5 godzin). W razie zatrudnienia w innym systemie czasu pracy, np. w równoważnym, możliwe jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy niepełnoetatowca do 12, 16, a nawet 24 godzin. Niepełnoetatowcy mogą też pracować w zmiennym rozkładzie, wówczas ich dobowy wymiar czasu pracy w poszczególnych dniach może być różny (ale w ramach obowiązujących norm).
Obliczanie wymiaru czasu pracy
Planując pracę pracownika, niezależnie czy zatrudnionego na pełny czy na część etatu, uwzględnia się obowiązujący taką osobę wymiar czasu pracy obliczony dla danego okresu rozliczeniowego. Wymiar czasu pracy pracowników oblicza się zgodnie z art. 130 K.p. Inna metodyka obowiązuje tylko w przypadku zatrudnionych w ruchu ciągłym.
Jak wynika z art. 130 K.p., aby obliczyć wymiar czasu pracy pracowników w danym okresie rozliczeniowym, należy:
- pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
- dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, tzw. dni wystających,
- obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.
Tak obliczony wymiar czasu pracy właściwy dla pracowników pełnoetatowych ulega proporcjonalnemu obniżeniu do wielkości etatu danego pracownika niepełnoetatowego.
W 2024 r. jedno święto przypada w sobotę, tj. 6 stycznia. Skutkuje to tym, że pracodawcy stosujący podstawową organizację czasu pracy, w której pracownicy niepełnoetatowi świadczą pracę od poniedziałku do piątku w proporcjonalnie zmniejszonym dobowym wymiarze czasu pracy, a soboty są dniami wolnymi z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, będą obowiązani wyznaczyć inny dzień wolny od pracy za to święto. Dzień ten powinien przypadać w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym przypada święto, gdyż tylko wówczas zostanie zachowany prawidłowy wymiar czasu pracy.
Limit godzin dla niepełnoetatowca
W przypadku pracowników niepełnoetatowych stosuje się tzw. limit godzin, których przekroczenie uprawnia pracownika, poza normalnym wynagrodzeniem, do dodatku do wynagrodzenia jak za nadgodziny. Pracodawca powinien określić go w umowie o pracę. Wskazanie tego limitu pozwala na ustalenie, jakie wynagrodzenie należy wypłacić pracownikowi zatrudnionemu na część etatu, który przepracuje więcej godzin niż wynika z obowiązującego go wymiaru czasu pracy.
Przepisy z zakresu prawa pracy nie wskazują, w jaki sposób należy w umowie o pracę określić wskazany limit godzin. Jednak powinien on zostać ustalony poniżej podstawowych norm czasu pracy, tj. 8 godzin pracy na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym, a powyżej niepełnego wymiaru etatu pracownika wynikającego z umowy.
Wymiar czasu pracy w 2024 r. dla pracowników zatrudnionych na pełny etat i część etatu w jednomiesięcznych okresach rozliczeniowych | ||||||
Miesiąc | Wyliczenie czasu pracy | Liczba dni pracy | Liczba godzin dla zatrudnionego na | |||
pełny etat | 3/4 etatu | 1/2 etatu | 1/4 etatu | |||
I | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) - (8 godz. × 2 święta) | 21 | 168 | 126 | 84 | 42 |
II | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) | 21 | 168 | 126 | 84 | 42 |
III | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) | 21 | 168 | 126 | 84 | 42 |
IV | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) - (8 godz. × 1 święto) | 21 | 168 | 126 | 84 | 42 |
V | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) - (8 godz. × 3 święta) | 20 | 160 | 120 | 80 | 40 |
VI | (40 godz. × 4 tyg.) | 20 | 160 | 120 | 80 | 40 |
VII | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) | 23 | 184 | 138 | 92 | 46 |
VIII | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) - (8 godz. × 1 święto) | 21 | 168 | 126 | 84 | 42 |
IX | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) | 21 | 168 | 126 | 84 | 42 |
X | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) | 23 | 184 | 138 | 92 | 46 |
XI | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) - (8 godz. × 2 święta) | 19 | 152 | 114 | 76 | 38 |
XII | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) - (8 godz. × 2 święta) | 20 | 160 | 120 | 80 | 40 |
Razem | 251 | 2.008 | 1.506 | 1.004 | 502 |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465)