Prowadzę działalność gospodarczą, z tytułu której opłacam składki społeczne od ulgowej podstawy wymiaru. Obecnie mój były zleceniodawca proponuje mi pracę w ramach umowy zlecenia. Czy po jej podjęciu zmieni się dla mnie charakter ubezpieczeń z racji prowadzonej firmy? (pytanie nr 878942)
Odpowiedź na zadane pytanie zależy od tego, w jakiej wysokości uczestnik forum będzie uzyskiwał miesięcznie oskładkowane wynagrodzenie z tytułu wykonywania umowy zlecenia.
Dla przedsiębiorcy równocześnie wykonującego umowę zlecenia działalność gospodarcza stanowi tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Jest tak wtedy, gdy podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ze zlecenia jest niższa od obowiązującej go najniższej podstawy wymiaru tych składek z tytułu prowadzonej działalności. Tak wynika z art. 9 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 121). Osoba taka może wówczas dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu wykonywania umowy zlecenia.
Przypominam, że dla przedsiębiorcy opłacającego składki społeczne na ogólnych zasadach podstawę ich wymiaru stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. Tak wynika z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Z kolei dla osoby korzystającej z ulgi w ich opłacie - na podstawie art. 18a tej ustawy - podstawa ta w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia.
Natomiast jeżeli podstawa wymiaru składek społecznych z pracy na zleceniu jest równa (lub wyższa) od obowiązującej przedsiębiorcę minimalnej podstawy wymiaru tych składek z tytułu prowadzonej firmy, wówczas może on wybrać, z którego tytułu chce podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Wtedy tytułem takim może być wykonywanie pracy na zleceniu, zamiast prowadzenia działalności gospodarczej.
W 2015 r. najniższa podstawa wymiaru składek społecznych dla przedsiębiorcy wynosi 2.375,40 zł lub 525 zł - dla korzystającego z ulgi w ich opłacie.
Wymienione reguły nie mają zastosowania do składki zdrowotnej. Niezależnie bowiem od tego, czy dla uczestnika forum tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych będzie działalność gospodarcza, czy wykonywanie umowy zlecenia, to z każdej pracy będzie istniał obowiązek odprowadzenia składki zdrowotnej. Stanowi o tym art. 82 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.). Z przepisu tego wynika, iż w przypadku, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na to ubezpieczenie opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. Zatem uczestnik forum po zawarciu umowy zlecenia będzie zobowiązany opłacać składkę zdrowotną zarówno ze zlecenia, jak i z racji prowadzenia własnej działalności gospodarczej.