Moja mama w marcu tego roku skończyła 60 lat, jednak wskutek wydłużenia wieku emerytalnego emerytura będzie jej przysługiwać dopiero za kilka miesięcy. Nie pracuje już kilkanaście lat, a obecnie bardzo poważnie choruje, miała operację, czeka ją rehabilitacja, chemia itp. Czy w tej sytuacji, zanim dostanie emeryturę, może starać się w ZUS o rentę albo zasiłek chorobowy? (pytanie nr 805718)
Matka uczestniczki forum nie pracuje już od dłuższego czasu. Nie podlega zatem ubezpieczeniu chorobowemu, a to z kolei wyklucza możliwość uzyskania zasiłku chorobowego.
Nie ma jednak przeciwwskazań, by wystąpiła do ZUS z wnioskiem o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Nie ma tutaj bowiem żadnego znaczenia, czy osoba ubiegająca się o rentę w momencie wnioskowania jest objęta tego typu ubezpieczeniem oraz ile czasu pozostało jej do ewentualnego ukończenia powszechnego wieku emerytalnego i nabycia statusu emeryta.
Długoletnie pozostawanie bez pracy przed dniem złożenia wniosku o rentę może jednak negatywnie rzutować na prawo do tego świadczenia. Renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje bowiem ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:
1) jest niezdolny do pracy,
2) ma wymagany - stosowny do wieku - okres składkowy i nieskładkowy,
3) niezdolność do pracy powstała w ściśle określonych okresach składkowych i nieskładkowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.
Kryterium z pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.
Natomiast warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego - przy niezdolności do pracy powstałej w wieku powyżej 30 lat - uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący łącznie co najmniej 5 lat przypadający w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.
Tutaj również istnieje wyjątek, a mianowicie warunku dotyczącego posiadania okresu składkowego i nieskładkowego w wymienionym terminie nie musi spełniać osoba, która udowodni okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiet i 30 lat dla mężczyzn przy uznaniu jej za całkowicie niezdolną do pracy.
Kobietom urodzonym w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 marca 1954 r., do grona których należy również matka zainteresowanej, w myśl art. 24 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), zwanej ustawą emerytalną, przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat i 5 miesięcy.
Jeśli więc wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy chora złożyłaby w ZUS np. w maju br., byłaby szansa na otrzymanie renty od maja do sierpnia 2014 r., oczywiście pod warunkiem, że zakończenie postępowania skutkowałoby przyznaniem świadczenia.
Dalsze pobieranie renty byłoby jednak niemożliwe. Z chwilą osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego uprawniającego rencistkę do emerytury, ZUS zamieniłby wypłacane świadczenie na emeryturę.
Emeryturę, o której mowa w art. 24 ustawy emerytalnej, przyznaje się bowiem z urzędu zamiast renty z tytułu niezdolności do pracy osobie, która osiągnęła wiek uprawniający do tej emerytury oraz podlegała ubezpieczeniu społecznemu albo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
